به گزارش خبرنگار مهر، ناصر آق صبح امروز در دومین همایش ملی صیانت از محیطزیست تصریح کرد: دریاچه ارومیه گوهر گرانبهایی در محیطزیست استان آذربایجان غربی و کشور است که امروز به یک معضل زیستمحیطی و اقتصادی تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه این دریاچه قبل از بحران ثروت ۱۰ میلیارد دلاری بهواسطه آرتمیا برای استان داشت، افزود: آن همزمانی که نفت بشکهای هشت دلار بود و کل درآمد نفتی کشور نزدیک ۲۰ میلیارد دلار بود.
معاون پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه افزود: با خشک شدن تدریجی دریاچه در تابستان ۹۴ تنها یک درصد از آب آن باقیمانده بود که پیشبینی ما این است تا پایان شهریور ۹۵ این مقدار به نیم درصد برسد و درنهایت دریاچه در سال ۹۶ کلاً خشک شود.
آق با اشاره به برخی اقدامات دولت تدبیر و امید برای احیای این دریاچه تأکید کرد: بااینوجود به دلیل اینکه این اقدامات بیتوجه به تغییرات اخیر دریاچه بوده چندان خروجی نداشته و نمیتواند راهگشا باشد.
رئيس مرکز تحقيقات آرتميا و جانوران آبزی دانشگاه اروميه با اذعان به اینکه آرتمیا اساس و پایه صنعت آبزی پروی است و نبود آن پرورش ماهی و میگو را متوقف میسازد، متذکر شد: علاوه بر این دریاچه قبلاً انواع جلبک داشت که بهصورت لجن رسوب میکرد و این لجنها برخوردار از خواص درمانی بودند.
وی بیان داشت: با خشک شدن دریاچه تمامی این موجودات از بین رفته و بخش اعظمی از دریاچه به بیابان نمک تبدیل شده است.
آق در تشریح تجربه خشک شدن دریاچه ارومیه متذکر شد: علاوه بر عوامل طبیعی از جمله کاهش بارندگیها عوامل انسانی نیز در خشکی دریاچه مؤثر بود و متأسفانه تبخیر دریاچه بهشدت افزایش یافته و از ۷۹ میلیارد مترمکعب آب ورودی آن ۷۸ میلیارد مترمکعب تبخیر میشود.
وی نتیجه تخریب زودهنگام آب را رسوب شش الی هشت میلیارد تن نمک در این سالها عنوان کرد و گفت: رسوبات بهویژه در عمیقترین بخش دریاچه است و موجب شده سطح دریاچه در فاصله ۵۰ کیلومتری کمتر از ۸۰ سانتیمتر شیب داشته باشد.
رئيس مرکز تحقيقات آرتميا و جانوران آبزي دانشگاه اروميه صافی بستر آب را از جمله موضوعاتی دانست که در برنامههای احیا مورد غفلت است و تأکید کرد: این موضوع روند تبخیر آب را نیز شدت میبخشد.
آق تأکید دارد که تغییرات ژئو مورفولوژیک دریاچه موجب شده برنامهها و فعالیتهای احیا خنثی شود و وقت آن رسیده که برنامهها با توجه به تغییرات و طبیعت فعلی دریاچه به اجرا درآید.
معاون پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه اولین اقدام فوری و ضروری برای احیای دریاچه را کاهش سطح تبخیر دانست و تأکید کرد: در این شرایط رهاسازی بیبرنامه آب به دریاچه جوابگو نیست.
وی با ذکر تجربههای موفق در خصوص دو دریاچه آرال و یوتا، اضافه کرد: در هر دو دریاچه با احداث پل و دیوارکشی بهصورت فازبندی آب به داخل دریاچه هدایت شده و احیای تدریجی انجام شده است.
به گفته آق لازم است در خصوص دریاچه ارومیه نیز سه هزار کیلومترمربع از آن با شش میلیارد مترمکعب به همین شکل احیا شود.
وی با انتقاد از بیتوجهی برنامههای احیا به میزان آب برای رهاسازی متذکر شد: در برنامههای احیا ۱۵ میلیارد مترمکعب آب درخواست شده درحالیکه ما امروز این مقدار آب را نداریم چه رسد به ۱۰ سال و ۲۰ سال بعد که بحران آب به مراتب بیشتر خواهد بود.
رئيس مرکز تحقيقات آرتميا و جانوران آبزی دانشگاه اروميه معتقد است میتوان با محدود کردن بخشی از دریاچه حداقل ۶۰ درصد از آن را با آبهای موجود هدایت کرد و این کار باید با برنامهریزی و هدایت هدفمند رهاسازی آب انجام شود